BEYPAZARI’NDA KİLİM DOKUMACILIĞI VE BİTKİSEL BOYACILIK

Doç. Dr. H. Sinem ŞANLI, Esra BIYIKLI, Ümran KAYA ÖZET Dokuma en eski el sanatlarımızdan biridir. Örtünme, giyinme, soğuktan korunma gibi ihtiyaçlar doğrultusunda kumaş dokumacılığı doğmuştur. Daha sonra Anadolu’da farklı teknik, motif ve kompozisyonlar geliştirilerek Türk dokumalarının bugünkü zenginliği ortaya çıkmıştır. Türk dokuma tekniklerinin en yaygın olanlarından biri kilim dokumalardır. Araştırmada; Beypazarı Halk Eğitim Merkezi’nde dokunan kilimler ve yün kilim ipliklerinin boyanmasında kullanılan bitkiler incelenmiştir. Beypazarı’nda yöreye ait isimlerle adlandırılan Çitimel, Başaklı, Kurtağzı, Beypazarı, Avşar ve Ejderha desenli yolluk kilimler dokunmaktadır. Bunlardan en fazla kullanılanı “Çitimel” diye adlandırılan yolluk kilimdir. Kilimlerde kullanılan ipliklerin boyanmasında; palamut tozu, sarı çalı, pinar otu, ceviz kabuğu,...

KARAKEÇİLİ İLÇESİNDE DOKUNAN KİLİMLERİN GELENEKSEL MOTİF ÖZELLİKLERİ

ÖZET Kırıkkale ili, Karakeçili İlçesi’nde kilim dokumacılığı, dokumacıların kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla uzun süredir yapılmaktadır. Kilimler, ilçe halkı tarafından profesyonel bir şekilde pazarlanmamaktadır. Fakat sipariş üzerine dokuma yapan aileler bulunmaktadır. Günümüzde Karakeçili İlçesi’ nde kilim dokumacılığı eski önemini kaybetmiştir. Bununla birlikte halen yöreye özgü bir el sanatı olarak sürdürülmektedir. Karakeçili İlçesi’ nde kilim dokumaları, ailelerin kendi ihtiyaçlarını karşılamakta, bazen de gelir elde etmelerini sağlayarak, ev ekonomisine katkıda bulunmaktadır. Araştırmada Kırıkkale ili, Karakeçili İlçesi’ nde dokunan kilimlerin eski motif özellikleri ile günümüz kilimlerinin motif özelliklerinin incelenerek ve karşılaştırılmasının yapılması amacıyla yapılmıştır. Araştırma kapsamında Karakeçili Belediyesi ve evlerden temin edilen 1930–1950 tarihli...

ESKİŞEHİR ARKEOLOJİ MÜZESİ’NDE BULUNAN AFYON YÖRESİ KİLİMLERİNDEN ÖRNEKLER

Tarihin farklı dönemlerinde çeşitli uygarlık ve ulusların yaşayıp izlerini bıraktığı Afyon ili, Türkler tarafından yerleşim haline gelmesiyle birlikte dokuma geleneğinin de önemli bir merkezi olmaya başlamıştır. Eskişehir Arkeoloji Müzesi, Eskişehir ve çevresinde yapılan arkeolojik kazılar sonucu ortaya çıkarılan eserlerin bir arada toplanması ve korunması amacıyla 1944–45 yıllarında Alâeddin Camii müze deposu olarak kurulmuştur. Sonrasında eser sayısının artmasıyla birlikte birkaç değişen yapı sonucu bugünkü Müze binasında ziyaretçilere hizmet vermeye devam etmektedir. Müze, zengin bir düz dokuma ve halı koleksiyonuna sahiptir. Çoğunluğu Eskişehir ve Afyon yörelerine ait olmak üzere çeşitli yörelere ait kilimler önemli bir kaynak teşkil etmektedir. Bu çalışma kapsamında müzede...