KARAKEÇİLİ İLÇESİNDE DOKUNAN KİLİMLERİN GELENEKSEL MOTİF ÖZELLİKLERİ

2. 1930–1950 Tarihli Karakeçili Kilimlerinin Motif Özellikleri
Konut döşemesinde, eşya taşımada, tahılın korunmasında, ve diğer bölgesel
gereksinimler için halıdan daha ince olan enine ve boyuna atkılarla dokunmuş kilim kullanılır.
Her yörenin kilimi kendine özgü desen, renk ve dokuma öz elliği taşır. Anadolu’ nun sert
iklimi ve dolayısıyla Anadolu kadının yaşamı kilimlerde görülür (Züber, 1972: 39).
Türkler yaşamları boyunca yaşadıkları yerlere sanat ve uygarlıklarını da
beraberlerinde getirmişlerdir. Bulundukları ülkelerin sanatlarından da esinlenerek kendi sanat
anlayışı ile bütünleştirmiş geleneksel süslemeye yön vermiş yeni ve değişik üsluplar
doğmasına sebep olmuşlardır. Süslemenin ana unsurlarından olan motiflerin özelliklerinin çok
yönlü olduğu ve süsleme sanatının temelini teşkil ettiği açıktır. Motifler, kültür ve sanat
alanında toplumların gelenek ve görenek, duygu, düşünce ve inançlarının ifadesi
olmuşlardır(Onuk vd., 2002: 21).

Motiflerin soyut sanat anlatımı, batı sanatına örnek olabilecek niteliktedir. Motifler
sanatçının elinde belli bir anlatıma yöneliktir, Hele hayvan ve bitki figürlerinin
üsluplaştırılması kusursuz bir uygulamadır. Motifler farklı farklı ad ve anlamlar taşımaktadırlar. İyilik, kuvvet, bereket, uğur, uğursuzluk simgeleyen motifler olduğu gibi,
arkeoloji hatta hatta günlük kullanım eşyaları ve zengin dua dağarcığı sanatçının ilham
kaynağıdır.

El sanatlarında kullanılan motifler duyguların sembollerle ifadesi işlevini
yüklenmiştir. Ürünlerde kullanılan motiflerin temelini toplumun coğrafik konumu
oluşturmaktadır. Örneğin hayvancılığın yoğun yapıldığı yerlerde koçboynuzu motifi, geyik
motifi; tarımın yoğun yapıldığı yerlerde ise tarımsal ürünler kullanılır. Nar motifi buna
örnektir (Er ve Hünerel, 2012: 170).

Fotoğraf 1. Karakeçili kilim örnekleri(1930-1950)
Araştırmada, Karakeçili İlçe Belediyesinin, Yörük Şölenlerinde çadırlarda teşhir ettiği
ve uzun yıllar depolarında sakladığı 1930–1950 tarihli olduğu belirtilen 15 kilim (Fotoğraf 1)
ve bir sofralık incelenmiştir. Bu incelemeler sonucu kilimlerin sağlam kalan kısımlarından
motif örneklerinin fotoğrafları çekilmiş ve çekilen fotoğraflardan ıllustrotör programı
yardımıyla motif, kilimdeki yerinden aynı duruşu ile alınıp renklendirilmiştir (Fotoğraf 2).

Fotoğraf 2. Karakeçili kilim örnekleri(2012-2013)

Araştırmada, Karakeçili İlçe Belediyesinin, Yörük Şölenlerinde çadırlarda teşhir ettiği
ve uzun yıllar depolarında sakladığı 1930–1950 tarihli olduğu belirtilen 15 kilim (Fotoğraf 1)
ve bir sofralık incelenmiştir. Bu incelemeler sonucu kilimlerin sağlam kalan kısımlarından
motif örneklerinin fotoğrafları çekilmiş ve çekilen fotoğraflardan ıllustrotör programı
yardımıyla motif, kilimdeki yerinden aynı duruşu ile alınıp renklendirilmiştir (Fotoğraf 2).

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *